Vuile wapens schone handen

Beschrijving

Vuile wapens schone handen

Gedichten en tekeningen

Joke Kaviaar

In de bundel ‘Vuile wapens schone handen’ zijn meer dan tachtig gedichten opgenomen van Joke Kaviaar uit de periode 2004 tot 2016, waarin ze actief strijdt tegen het migratiebeleid. De krachtige gedichten klagen het mensenwerk aan van wapenhandel, uitbuiting, uitsluiting en opsluiting. Ze schrijft:

Ik beschouw het schrijven, publiceren en ten gehore brengen van deze gedichten als een manier om te laten zien wat verborgen wordt gehouden en om de geest van het verzet die in ons allemaal zit wakker te schudden.

Elk woord een vonk

Joke Kaviaar heeft haar gedichten uitgegeven onder het zogenaamde copyleft, zodat ze vrij voor iedereen beschikbaar zijn. Het is haar bedoeling dat de gedichten ook gelezen worden op plekken waar geen activisten zijn.

Twee van haar gedichten zijn een lied geworden, waaronder ‘Fascisten! Pas op!

Monumenten

In haar bundel staan 8 gedichten die als een monument zijn opgericht voor even zoveel gebeurtenissen die niet vergeten mogen worden. Het gedicht ‘Littekens’ schreef ze na de dood van een actievoerende vluchteling in Den Haag. ‘Voor wie moed kent’ maakte ze voor het afscheid van Nezamudin Azimi die terug moest naar Afghanistan en vier jaar later werd vermoord door de Taliban. In ‘De tijd, het vuur en de wet’ en ‘Man in pyjama’ wordt de brand herdenkt in de grensgevangenis Schiphol Oost, waarbij elf mensen omkwamen. Het laatste dichtmonument’Bij de dood uit het verleden’ richt ze op voor Hans Kok, een kraker die op 25 oktober 1985 dood in een cel van het Amsterdamse hoofdbureau van politie is gevonden.

Muren

Een gedicht dat steeds actueler dreigt te worden vanwege de muren die overal ter wereld opgericht gaan worden en tegelijkertijd ook heel kenmerkend voor dat waartegen Joke strijdt:

DE EERSTE WERELD

Deze muur is voor de buren
Dat hek hier is voor de straat
Deze wal is voor de boeren
dat niemand nog de stad ingaat

Deze haag is voor onze cultuur
Deze grens is voor de staat
Dit prikkeldraad is voor de vreemden
dat niemand meer het land in gaat

Deze muur is voor onze munt
waar iedereen over praat
De welvaart voor ons volk alleen
dat verder niemand leven laat

Deze grens is voor ons continent
Deze hier, waar stroom op staat,
met horden hongerige honden eromheen
maar voor hen is het toch al te laat

Het is om ons te beschermen
Ons vredig rechtvaardig rechtsapparaat
Gevoed door armoe, geolied door oorlog,
zodat het met onze gemeenschap goed gaat

Vrede of Vrijheid

Over vrede en vrijheid zegt ze:
Vrede en vrijheid gaan hand in hand. Er kan geen vrede zonder vrijheid en vrijheid zonder vrede zijn. Zonder vrijheid is de vrede een schijnvrede. En hoe kan je vrede hebben met mensen die niet vrij zijn?

In de dichtbundel staan staan ook een aantal pentekeningen die zij heeft gemaakt. Ze is ermee begonnen in 2008.

Kaviaar zat 39 dagen opgesloten in Nieuwersluis vanwege acties tegen het detentiecentrum op Schiphol.

“’s Morgens heel vroeg ketenden we ons aan de hekken van het detentiecentrum, zodat wij die dag de deportatie van vluchtelingen verhinderden. Deze acties heb ik veel gedaan. In het begin krijg je een boete totdat ze je een keer opsluiten in de bajes.

Dat ze mij opsluiten maakt mij sterker, omdat ik weet dat ik als ik dat doorsta ik dan weer wat overwonnen heb, en weet dat ze mij ook daarmee niet klein krijgen. In de bajes zet ik ook mijn verzet voort. Ik praat met andere vrouwen om ze er bewust van te maken dat het niet zo vanzelfsprekend is dat ze opgesloten worden. Vrouwen die uit zelfverdediging hun man terugslaan of die uit armoede drugs smokkelen omdat ze hun kinderen te eten willen geven.”

“De bajes is de samenleving in het klein en tegelijkertijd is de samenleving de bajes in het groot.”

Zij maakte deze tekening na haar vrijlating. Joke was veroordeeld vanwege twee door haar geschreven artikelen.
Hierover schrijft ze:”De tekening….geeft het gevoel van monddood gemaakt worden weer. De repressie van meningen, die tegen de heersende verrechtsende tijdgeest ingaan verergert anno 2016, het jaar dat deze bundel uitkomt, nog altijd.”

Interview met Joke Kaviaar, onverzettelijk activiste

Rob Vellekoop, 2 februari 2017, De Lange Mars

Vuile wapens schone handen
Gedichten en tekeningen
Joke Kaviaar
ISBN9789082357234
Paperback / softback
pagina’s 209
Prijs 15,00